Psychoterapia dzieci i młodzieży
Centrum Terapii Rodzin Dialog w Rzeszowie oferuje diagnozę rozwoju psychoruchowego i emocjonalnego dzieci już od okresu niemowlęctwa aż po etap dojrzewania. Prowadzimy konsultację oraz psychoterapię dzieci i młodzieży.
Prowadzimy badania diagnostyczne okresu niemowlęcego i szkolnego:
- okres niemowlęcy i przedszkolny – opóźnienia lub zaburzenia rozwoju psychoruchowego (ocena przy pomocy wystandaryzowanych metod), zauważalne trudności w kontakcie emocjonalnym i społecznym (obserwowalne w domu i/lub w żłobku, przedszkolu), trudne zachowania – w tym: nadmierne ataki złości, agresji, autoagresji, zachowania lękowe itp.;
- okres szkolny, w tym nastolatkowie – badanie sprawności funkcji poznawczych (ocena możliwości intelektualnych przy pomocy wystandaryzowanych metod). Diagnozujemy trudności w nauce, trudności w relacjach z rówieśnikami i/lub osobami dorosłymi oraz trudności emocjonalne, jak na przykład zaburzenia lękowe. Zajmujemy się objawami nerwicowymi, między innymi dolegliwościami bólowymi, które nie mają podłoża somatycznego, zaburzeniami depresyjnymi, niekontrolowanymi wybuchami złości, samookaleczeniami, zaburzeniami odżywiania, skłonnościami do sięgania po substancje psychoaktywne itp.
Prowadzimy konsultacje z ekspertami – udzielamy porad i wskazówek wychowawczych oraz wspomagających prawidłowy rozwój osobowości dziecka. Mamy świadomość, że wiele trudności wychowawczych doświadczanych przez rodziców z dzieckiem w różnym wieku może być łatwo zażegnanych dzięki wszechstronnemu spojrzeniu na problem. Ocena możliwości psychofizycznych dziecka, kontekstu rodzinnego (więzi i relacji) oraz przedszkolnego/szkolnego pozwala uzyskać zrozumienie dziecka i efektywnie mu pomóc. Jeśli więc niepokoją Państwa jakieś zachowania dziecka lub zauważacie, że ma ono trudność w radzeniu sobie z emocjami, sprawia trudności wychowawcze, z którymi nie potraficie sobie poradzić – zachęcamy do skorzystania ze wstępnych konsultacji.
Jak wygląda proces psychoterapii dzieci i młodzieży?
Proces diagnostyczny dzieci i młodzieży trwa od około trzech do kilku spotkań. Pierwsze spotkanie to najczęściej rozmowa z samymi rodzicami bez obecności dziecka, uwzględniająca wywiad rozwojowy, sytuację rodzinną i zdrowotną dziecka oraz kontekst społeczny. To także czas na omówienie funkcjonowania dziecka w przedszkolu, szkole, dokładnie omówienie trudności, których dotyczy zgłoszenie.
Na kolejnym spotkaniu dochodzi do spotkania psychologa-psychoterapeuty z dzieckiem (z młodszym dzieckiem w obecności rodzica), następuje nawiązanie kontaktu, zapoznanie się, wspólna zabawa lub rozmowa. Psycholog, prowadząc obserwację sposobu wchodzenia dziecka w relację, dokonuje wstępnej oceny co do dalszego postępowania. Dalej, jeśli istnieje taka potrzeba, dokonywana jest ocena możliwości poznawczych i/lub społeczno-emocjonalnych dziecka przy pomocy wystandaryzowanych metod, których wynik pozwoli ocenić rozwój sprawności różnych funkcji intelektualnych dziecka i da możliwość porównać do przeciętnych wyników dzieci w tej grupie wiekowej. Taka ocena możliwa jest już od okresu niemowlęcego.
Postępowanie diagnostyczne kończy się spotkaniem z rodzicami i przekazaniem wyników z badań diagnostycznych, obserwacji i wniosków psychologa, psychoterapeuty. Wówczas to rodzice mogą uzyskać wskazówki do dalszej pracy z dzieckiem lub sposobów radzenia sobie z trudnymi zachowaniami. Na tym etapie może zostać zaproponowana dalsza pomoc – na przykład potrzeba pogłębionej diagnostyki (specjalistyczne konsultacje psychiatryczne, neurologiczne, okulistyczne, audiologiczne, dietetyczne itp.). Jeśli trudności obserwowalne u dziecka wydają się mieć ścisły związek ze sposobem funkcjonowania rodziny (np. konflikty jawne lub ukryte), rodzice mogą być poproszeni o podjęcie terapii rodzin, co często bardzo ułatwia i przyśpiesza ustąpienie objawów we wszystkich grupach wiekowych dzieci, a w szczególności w grupie nastolatków.
Po postępowaniu diagnostycznym psycholog-psychoterapeuta może również zaproponować objęcie dziecka oddziaływaniami psychoterapeutycznymi. Psychoterapia może być prowadzona już od okresu przedszkolnego (a nawet i wcześniej, jeśli pozwalają na to możliwości dziecka). Polega ona na systematycznych, cotygodniowych spotkaniach z dzieckiem, w których trakcie z młodszymi dziećmi pracuje się głównie przez zabawę i wspólną rozmowę, a z nastolatkami przez rozmowę. Na każdym etapie terapia ma na celu uczenie dziecka rozumienia emocji swoich i innych osób, dostrzegania szerszego kontekstu różnych zachowań, umiejętności elastycznego myślenia, osiągnięcia zdolności do mentalizowania – umiejętności dostrzegania i wyobrażania sobie stanów umysłów innych osób. Efektem terapii ma być ustąpienie objawów, zniwelowanie trudnych zachowań, wypracowanie efektywnych strategii radzenia sobie z emocjami, lepsze rozumienie kontekstu społecznego, poprawa samooceny a w szczególności rozwijanie umiejętności satysfakcjonującego wchodzenia w relacje międzyludzkie. To właśnie nawiązywanie satysfakcjonujących relacji z innymi ludźmi jest czynnikiem warunkującym uzyskanie szeroko rozumianego szczęśliwego życia. A psychoterapia podjęta w okresie dzieciństwa lub nastoletnim, czyli w okresie kształtowania się osobowości, jest w stanie przynieść najlepsze rezultaty i zapobiec nieprawidłowemu ukształtowaniu się osobowości w wieku dorosłym.
Psychoterapia, jako profilaktyka, jest też zalecana w sytuacjach kryzysowych np. rozwód rodziców, śmierć bliskiego członka rodziny, choroba, doświadczenie sytuacji zagrażającej życiu, doświadczenia przemocy lub zaburzenia więzi z opiekunem.